Online view of finding aid Cantionum Ecclesiasticus liber, Gothaer Chorbuch
118 Entries
- 1Cantionum Ecclesiasticus liber, Gothaer ChorbuchSignatur: Chart. A 98 Cantionum Ecclesiasticus liber, Gothaer ChorbuchJohann Friedrich I., Sachsen, Kurfürst (1503-1554) [Bestandsbildner], Walter, Johann (1496-1570) [Bestandsbildner], Johann Friedrich II., Sachsen, Herzog (1529-1595) [Bestandsbildner] 1545. - 1 Bd., III, 341 [= 338] Bl. (Bl. 75-77 fehlen (Foliierungsfehler). Bl. 29v-33r, 80v-90r, 151v-154r, 197v-202r, 331v-340r nur leere Notenlinien (Fünfliniensystem), teilw. mit Stimmenbez.); Noten; 41 x Inhaltsangabe: Von Kurfürst Johann Friedrich I. von Sachsen, anlässlich der Weihe der neuen Kapelle im Schloß Hartenfels in Torgau am 17. Sonntag nach Trinitatis (5. Oktober) 1544 in Auftrag gegebenes und von Johann Walter zusammengestelltes Chorbuch zum Gebrauch in der Torgauer Schlosskapelle. Enthält Motetten (Bl. 1v-151r), deutsche Lieder (Bl. 154v-197r), Gesänge de tempore, Messen und Vespergesänge (Bl. 202v-341r), insgesamt 43 dt. und 72 lat. Gesänge: 2 Messen, ein Kyrie-Gloria, ein Kyrie, 7 Teile des Messpropriums, 2 Magnificate, ein Te Deum, einen Lobgesang, 7 Offizien, eine Prozessionshymne, 3 Passionen, 45 Motetten, einen Satz Responsionen, 3 lat./dt. Kirchenlieder, 40 dt. Kirchenlieder. Titel in der Vorlage: Hic Cantionum Ecclesiasticus liber, ab Illustrissimo principe Saxonum, sacriq[ue] Romani Imperij Electore, D. Ioanne Friderico, in huius arcis nouum sacellum comparatus est. Ab Ioanne Gewalthero earundem Ecclesiasticarum Cantionum moderatore conscriptus. Anno ab orbe redempto, millesimo, quingentesimo, quadragesimo quinto, mense Iulio. Si nescis Christum et uincis Ariona cantu: Debetur Musis: gloria nulla tuis. Omnis spiritus laudet DominumLiteraturhinweise: Ernst Salomon Cyprian: De propagatione haeresium per cantilenas, [Coburg] 1708; Matthias Herrmann (Hg.): Johann Walter, Torgau und die evangelische Kirchenmusik (Sächsische Studien zur älteren Musikgeschichte 4), Altenburg 2013. http://dtm.bbaw.de/HSA/gotha_700342050000.html (Beschreibung BBAdW) Bemerkung: Alle Stimmen sind auf einer Doppelseite angeordnet (bei vierstimmigen Sätzen Discantus und Bassus auf verso, Altus und Tenor auf recto; bei mehrstimmigen Stücken Secundus Altus, Vagans etc. zwischen o.g. Stimmen). Unter der schwarzen und weißen Mensuralnotation steht der Text, bei Liedern die erste Strophe. Gleicher Schreiber wie Berlin 40013 und WeimarevKG Weimar B. Zustand nach Restaurierung 1955, Halbleder mit Kiebitzpapier, nur Rücken älter. - Titelblatt und Stimmenbez. mit roter Tinte geschrieben. Für die im Juli 1545 fertiggestellte Handschrift quittierte Walter am 5.11.1545 dem kursächsischen Kammerschreiber Christof Haynboll den Erhalt der Honorare in Höhe von 35 Gulden, 11 Groschen, 4 Pfennigen (vgl. ThHStA Weimar, EGA, Reg. Aa 2991, 18). Davon wurden Papier von Moritz Goltz in Wittenberg, Schreiberlohn, Holzdeckel und Leder für den Einband aus "reusisch leder" und Binderlohn bezahlt (vgl. ThHStA Weimar, EGA, Reg. Hh 1557, 470, No. 25b; Heidrich, 1998). Hinweis zu Herkunft und Bearbeitung: Johann Walter nahm die Handschrift während des Schmalkaldischen Kriegs in seine Obhut und überführte sie 1553 nach Jena (vgl. ThHStA Weimar, EGA, Reg. D 223, Bl. 152ff.). Dann gelangte sie in die Privatbibliothek Herzog Johann Friedrichs II. von Sachsen in der Festung Grimmenstein bei Gotha (verzeichnet in: ThHStA Weimar, EGA, Reg. A 7002, Bl. 5r). Die gesamte Bibliothek kam nach der Reichsexekution gegen den Herzog 1567 nach Weimar und 1574 in die Universitätsbibliothek Jena. Im Oktober 1590 wurde die Handschrift nach Coburg gebracht, denn Herzog Johann Casimir von Sachsen-Coburg, der ältere Sohn Johann Friedrichs II. von Sachsen, erhob Anspruch auf die Bibliothek seines Vaters. Herzog Albrecht II. von Sachsen-Coburg (1648-1699) schenkte dem Gymnasium Casimirianum in Coburg Teile seiner Bibliothek (Bibliotheca Albertina), einschließlich des Chorbuchs. Rektor des Gymnasiums war 1700-1713 Ernst Salomon Cyprian, der das Chorbuch 1713 im Auftrag Herzog Friedrichs II. von Sachsen-Gotha-Altenburg für Gotha zu erwerben suchte (vgl. StA Coburg, L Reg. Sonderlokat 587), mit der Begründung: "dazu wir die übrigen Stück hier haben". Bereits 1714 war es in Cyprians "Catalogus codicum manuscriptorum Bibliothecae Gothanae" verzeichnet. [Alte Signatur: A 22 (Frühere Signatur)] DE-611-BF-72426 
- 2Christe Qui lux. Sex vocu[m]Signatur: Chart. A 98, Bl. 259v-261r Christe Qui lux. Sex vocu[m]Christe, qui lux es et dies Christe, qui lux es et dies o.D.. – 3 Bl.. - Dokument 
- 3Tribulatio et angustiaSignatur: Chart. A 98, Bl. 147v-148r Tribulatio et angustiaTribulatio et angustia o.D.. – 2 Bl.. - Dokument 
- 4Kyrie magne deus pote[n]ti[a]eSignatur: Chart. A 98, Bl. 241v-245r Kyrie magne deus pote[n]ti[a]eKyrie magnae deus potentiae Kyrie magnae deus potentiae Gratias agimus tibi Domini fili uni genite Qui tollis peccata mundi Quoniam tu solus o.D.. – 5 Bl.. - Dokument 
- 6Ein kindelein so löbelichSignatur: Chart. A 98, Bl. 253v-255r Ein kindelein so löbelichEin Kindelein so löbelich o.D.. – 3 Bl.. - Dokument 
- 7Psalmus lxiiijSignatur: Chart. A 98, Bl. 93v-100r Psalmus lxiiijTe decet hymnus Deus in Sion Te decet hymnus. Visitasti terram o.D.. – 8 Bl.. - Dokument 
- 8Cantio septemuocumSignatur: Chart. A 98, Bl. 15v-20r Cantio septemuocumsog. "Kirchweih-Motette". Cantio septem vocum in laudem Dei omnipotentis et evangelii eius Beati immaculati in via 1544 [ermittelt]. – 6 Bl.. - Dokument 
- 9Ego sum resurrectio et vitaSignatur: Chart. A 98, Bl. 92v-93r Ego sum resurrectio et vitaEgo sum resurrectio et vita o.D.. – 2 Bl.. - Dokument 
- 10Ecce quam bonumSignatur: Chart. A 98, Bl. 70v-71r Ecce quam bonumEcce quam bonum o.D.. – 2 Bl.. - Dokument 
- 11Incessament Quinq[ue] uocumSignatur: Chart. A 98, Bl. 36v-37r Incessament Quinq[ue] uocumNebentitel: Incessament Sic Deus delexit mundum 2 Bl.. - Dokument 
- 12Veni sancte spiritus Sex vocumSignatur: Chart. A 98, Bl. 1v-5r Veni sancte spiritus Sex vocumVeni sancte spiritus Veni sancte spiritus o.D.. – 5 Bl.. - Dokument 
- 13Pater noster. II. Ave MariaSignatur: Chart. A 98, Bl. 5v-10r Pater noster. II. Ave MariaPater noster o.D.. – 6 Bl.. - Dokument 
- 15Nun frewet euch liebe[n] Chr[ist]en gmeinSignatur: Chart. A 98, Bl. 158v-159r Nun frewet euch liebe[n] Chr[ist]en gmeinNun freut euch, lieben Christen gmein o.D.. – 2 Bl.. - Dokument 
- 16Psalmus CXXI. Septem vocumSignatur: Chart. A 98, Bl. 20v-29r Psalmus CXXI. Septem vocumPsalmus 121. septem vocum Levavi oculos meos o.D.. – 10 Bl.. - Dokument 
- 17Nu bitten wir den heylige[n] GeistSignatur: Chart. A 98, Bl. 33v-34r Nu bitten wir den heylige[n] GeistNun bitten wir den heiligen Geist 2 Bl.. - Dokument 
- 18Psalmus XXXI Quinq[ue] vocumSignatur: Chart. A 98, Bl. 37v-41r Psalmus XXXI Quinq[ue] vocumIn te, Domine, speravi In te, domine, speravi o.D.. – 5 Bl.. - Dokument 
- 21Responsoriu[m]Signatur: Chart. A 98, Bl. 233v-236r Responsoriu[m]Apparuerunt Apostolis dispertitae linguae Apparuerunt Apostolis Seditque supra singulos Loquebantur variis o.D.. – 4 Bl.. - Dokument 
- 22Psalmus cxlvijSignatur: Chart. A 98, Bl. 120v-124r Psalmus cxlvijLauda, Jerusalem, Dominum Lauda, Jerusalem, dominum o.D.. – 5 Bl.. - Dokument 
- 23Quinq[ue]vocumSignatur: Chart. A 98, Bl. 46v-48r Quinq[ue]vocumNon moriar, sed vivam o.D.. – 3 Bl.. - Dokument 
- 24In dulci iubiloSignatur: Chart. A 98, Bl. 255v-256r In dulci iubiloIn dulci jubilo In dulci iubilo 2 Bl.. - Dokument 
- 25Tanto tempore uobiscumSignatur: Chart. A 98, Bl. 48v-54r Tanto tempore uobiscumTanto tempore vobiscum Tanto tempore vobiscum o.D.. – 7 Bl.. - Dokument 
- 26Si bona suscepimusSignatur: Chart. A 98, Bl. 54v-57r Si bona suscepimusSi bona suscepimus o.D.. – 4 Bl.. - Dokument 
- 27Ecce nunc benediciteSignatur: Chart. A 98, Bl. 71v-73r Ecce nunc benediciteEcce nunc benedicite 3 Bl.. - Dokument 
- 28Quottidie apud uos eramSignatur: Chart. A 98, Bl. 59v-60r Quottidie apud uos eramQuotidie apud vos eram o.D.. – 2 Bl.. - Dokument 
- 29Viui ego dicit dominusSignatur: Chart. A 98, Bl. 60v-62r Viui ego dicit dominusVivo ego dicit dominus o.D.. – 3 Bl.. - Dokument 
- 30Vias tuas, domine, demonstra mihiSignatur: Chart. A 98, Bl. 62v-64r Vias tuas, domine, demonstra mihio.D.. – 3 Bl.. - Dokument 
- 31Ascendo. Sex vocumSignatur: Chart. A 98, Bl. 219v-223r Ascendo. Sex vocumAscendo ad patrem meum Ascendo ad patrem meum Deum meum et Deum vestrum o.D.. – 5 Bl.. - Dokument 
- 33Versus ex Psalmo 34Signatur: Chart. A 98, Bl. 78v-80r Versus ex Psalmo 34Multae tribulationes iustorum o.D.. – 3 Bl.. - Dokument 
- 34Missa Petri RoselliSignatur: Chart. A 98, Bl. 288v-299r Missa Petri RoselliMissa Kyrie Bonae voluntatis benedicimus te Miserere Cum sancto spiritu Patrem omnipotentem factorem Sanctus Hosianna Benedictus Agnus dei o.D.. – 12 Bl.. - Dokument 
- 36Deus qui sedes super thronumSignatur: Chart. A 98, Bl. 103v-106r Deus qui sedes super thronumDeus qui sedes super thronum o.D.. – 4 Bl.. - Dokument 
- 37Psalmus cxxvij Ludo: SenflSignatur: Chart. A 98, Bl. 106v-110r Psalmus cxxvij Ludo: SenflNisi Dominus o.D.. – 5 Bl.. - Dokument 
- 38Psalmus lxviSignatur: Chart. A 98, Bl. 110v-114r Psalmus lxviDeus misereatur nostri Deus misereatur nostri o.D.. – 5 Bl.. - Dokument 
- 39Psalmus xc.Signatur: Chart. A 98, Bl. 114v-120r Psalmus xc.Qui habitat in adjutorio Qui habitat in adiutorio 7 Bl.. - Dokument 
- 40Psalmus cxvijSignatur: Chart. A 98, Bl. 124v-135r Psalmus cxvijConfitemini domino Confitemini domino quoniam bonus o.D.. – 12 Bl.. - Dokument 
- 41Psalmus xxiiijSignatur: Chart. A 98, Bl. 135v-140r Psalmus xxiiijDomini est terra Domini est terra et plenitudo o.D.. – 6 Bl.. - Dokument 
- 42Ecce qu[am] bonu[m]Signatur: Chart. A 98, Bl. 140v-147r Ecce qu[am] bonu[m]Ecce quam bonum Ecce quam bonum o.D.. – 8 Bl.. - Dokument 
- 43Impetum inimicorumSignatur: Chart. A 98, Bl. 148v-151r Impetum inimicorumImpetum inimicorum o.D.. – 4 Bl.. - Dokument 
- 44Quinq[ue] vocu[m]Signatur: Chart. A 98, Bl. 68v-70r Quinq[ue] vocu[m]Peccantem me quotidie Peccantem me quotidie o.D.. – 3 Bl.. - Dokument 
- 45Erhalt vns herr bey deine[m] wortSignatur: Chart. A 98, Bl. 155v-157v Erhalt vns herr bey deine[m] wortErhalt uns, Herr, bei deinem Wort 3 Bl.. - Dokument 
- 46Vater vnser ym himelreichSignatur: Chart. A 98, Bl. 157v-158r Vater vnser ym himelreichVater unser im Himmelreich 2 Bl.. - Dokument 
- 47Christ ist erstandenSignatur: Chart. A 98, Bl. 168v-170r Christ ist erstandeno.D.. – 3 Bl.. - Dokument 
- 48Wir gleuben all an einen gottSignatur: Chart. A 98, Bl. 161v-163r Wir gleuben all an einen gottWir glauben all an einen Gott 3 Bl.. - Dokument 
- 49Wir gleuben all an einen gottSignatur: Chart. A 98, Bl. 163v-166r Wir gleuben all an einen gottWir glauben all an einen Gott 4 Bl.. - Dokument 
- 50Ein feste burg ist vnser GottSignatur: Chart. A 98, Bl. 166v-167r Ein feste burg ist vnser GottEin feste Burg ist unser Gott o.D.. – 2 Bl.. - Dokument 
